Muzej Novog Sada – Počeci informacionih tehnologija…
U Muzeju grada Novog Sada otvorena je 18. marta muzejska izložba “Počeci informacionih tehnologija u Novom Sadu u kontekstu opšte istorije razvoja kompjutera”. Na izložbi i u pratećem katalogu(autor mr Atila Hornok), predstavljen je razvoj kompjutera u svetu i “pionirski dani” informacionih tehnologija u Novom Sadu, kao i neki dodatni sadržaji kao što su dokumentarni filmovi iz arhive RTV i postavka slika renomiranog novosadskog slikara Milana Kešelja, vesnika novog doba i sveopšte kompjuterizacije društva.
Ideja za izložbu nastala je kada su u depou Muzeja grada Novog Sada uočeni delovi starog “mejnfrejm kompjutera” iz prvog novosadskog Elektronskog računarskog centra (ERC).
Uvažavajući značaj ove globalne pojave na naše vreme, savremena nauka, od istorije informatike do sociologije, psihologije ili filozofije medija u sve većoj meri posvećuje pažnju opštem fenomenu razvoja i uspona informacionih tehnologija. Stoga nije čudo da su širom sveta, u najuglednijim muzejima prisutne zbirke i izložbe posvećene “kompjuteru”. Zahvaljujući ovoj izložbi ni Novi Sad nije izuzetak, tim pre, jer je upravo Novi Sad u svoje vreme bio jedan od centara informacionih tehnologija u socijalističkoj Jugoslaviji. Pored toga, poduhvat je istovremeno i omaž i svedočanstvo posvećeno Novom Sadu i njegovom civilizacijskom razvoju, njegovim institucijama i ljudima – naučnicima i vizionarima – koji su svoj grad uneli na svetsku kartu razvoja informacionih tehnologija.
Preteča ove izložbe bio je stručni rad za zvanje kustosa, gospodina Atile Hornoka, sa temom Počeci uvođenja informacionih tehnologija u Novom Sadu (2013), sagledano kroz prikaz delatnosti tri gradska preduzeća – JKP Informatike, Naftagas prometa i fabrike Novkabel, koje su, među prvima u tadašnjoj državi, koristili informacione tehnologije u svom poslovanju. Nedostatak relevantnih muzejskih eksponata predstavljao je izazov u daljoj realizaciji plana o postavljanju izložbe. Međutim, sreća se osmehnula muzeju kada su stručne službe iz JKP Informatika Novi Sad dobile posao da u gradskom muzeju postave optičke kablove. To je bila prilika da se upoznaju stručnjaci te firme, između ostalog i inženjer elektrotehnike Dejan Pavlović, uz čiju se pomoć došlo do magacina u industrijskoj zoni grada gde je pohranjena oprema iz nekadašnjeg kompjuterskog centra Novog Sada, kao i delovi kompjuterske opreme preduzeća Geoplan koje je sačuvao inženjer geodezije Dragan Trninić.
Sledeći pomak je bilo i pronalaženje stručne dokumentacije, u čemu je mnogo pomogla i Violeta Živković koja je bila programer u nekadašnjem ERC-u.
U katalog nisu ušli podaci o pojedinim fakultetima novosadskog Univerziteta, koji su tih 70-tih i 80-tih godina dvadesetog veka formirali sopstveni ERC i vršili automatsku obradu podataka. Ta ograničenja će biti prevaziđena u narednom periodu, priređivanjem jedne monografije koja bi obuhvatala sve gradske relevantne privredne i naučne činioce iz tog vremena.
—————————–
Potsećamo da je i redakcija “PC Press”, izdavač poznatog kompjuterskog časopisa “PC”, 1. marta 2007. godine donirala beogradskom Muzeju nauke i tehnike kolekciju od oko 50 računara iz šezdesetih, sedamdesetih i osamdesetih godina prošlog veka. Donirani računari danas čine deo stalne postavke beogradskog Muzeja nauke i tehnike, koji će na taj način prikazati posetiocima da i jedna tako mlada oblast tehnike kao što je računarstvo već ima svoju istoriju i omogućiti im da sagledaju trendove razvoja, koji su učinili računar najvažnijom alatkom XXI veka.
