Letelica koja nas čuva od opasnih asteroida
Sve se češće priča o problemu kosmičkog otpada, jer ugrožava opremu koju je čovek lansirao u svemir. Dotrajali delovi slobodno plutaju kosmosom, a i najmanji može da ugrozi živote i nanese ozbiljne štete. Pored otpada za koji je odgovoran čovek, tu su i asteroidi koji su vrlo opasni.
Prema podacima iz 2019. godine oko Zemlje kruži preko 170 miliona komada različitog otpada, a oko 29 hiljada se kreće velikom brzinom. Većinu čine delići koji su se u nekom trenutku odvojili od većih delova. Oko 670 hiljada komada je veće od jednog centimetra, što bi u budućnosti moglo da predstavlja potencijalnu opasnost za opremu u svemiru i komunikaciju na Zemlji.
U svemirskim prostranstvima ima i drugih opasnosti – asteroidi mogu da postanu velika pretnja. Zbog toga se već neko vreme radi na tehnikama koje bi ih skrenule s puta, a ako ikada krenu ka nama. U novembru 2021. godine je lansirana jedna takva misija. Uz pomoć rakete Falcon 9 sonda Double Asteroid Redirection Test (DART) je prevalila preko 10 miliona kilometara, presrela svoju metu i pripremila se za izvršenje zadatka: zabijanje u asteroid 65803 Didymos.
Ciljani asteroid se sastoji iz većeg Didymosa i manjeg Dimorphosa, a u misiji agencije NASA se cilja potonji. Akcija je počela 27. septembra 2021. Satelit LICIACube je bio zadužen za snimanje sonde i površine asteroida. Sonda je teška 610 kilograma, a cilj joj je da manji asteroid skrene s putanje – nakon udara bi trebalo da se razlikuje za oko santimetar po sekundi. Zvuči kao sitnica, ali se radi o promeni koja je dovoljna da se asteroid skrene s opasnog puta – potrebno je samo da se otkrije na vreme.
Nešto više od godinu dana kasnije potvrđeno je da DART u budućnosti može da nas štiti od udara opasnih asteroida. Letelica je krajem 2022. godine uspešno završila misiju, što znači da se sudarila sa asteroidom Dimorphos i skrenula ga s putanje.
Asteroidi Didymos nisu opasni po Zemlju, tako da je ovo bila samo vežba. Proba je naravno istorijski događaj, jer bi jednog dana neka slična sonda mogla da sačuva Zemlju od nekog krupnijeg asteroida ili čak komada svemirskog otpada – čovek sve više gradi, čak i u kosmosu.
Izvor: Engadget
